Zaanstad- De naam FC Zaanstreek is momenteel een bekende in de Zaanse sportwereld. De regionale zaalvoetbalvereniging doopte de naam van FCZSW enkele jaren geleden om tot FC Zaanstreek. Maar in de midden jaren ’60 speelde FC Zaanstreek als profclub in de landelijke eerste en tweede divisie.
Momenteel wordt oud fotomateriaal bewerkt en doet de club een oproep aan inwoners van Zaanstad die nog iets hebben dat uit het verleden van FC Zaanstreek dateert te schenken aan het huidige FC Zaanstreek. Contact opnemen kan via 0653334163 of per email op [email protected]
FC Zaanstreek in Koog aan de Zaan werd opgericht op 13 april 1964. FC Zaanstreek nam toen de licentie over van plaatsgenoot KFC (Kooger Football Club), dat zich splitste in een prof- en een amateurtak. KFC bestaat nog steeds als amateurclub. FC Zaanstreek begon in de Tweede divisie A waar het in het eerste seizoen als zesde eindigde. In het tweede seizoen werd de club derde en dat was voldoende voor promotie naar de Eerste divisie. Daar werd de club in het seizoen 1966/67 zevende. De club werd opgeheven op 30 juni 1967 toen zij fuseerde met Alkmaar ’54.
De broers Cees en Klaas Molenaar waren Zaanse zakenlieden en oud voetballers van KFC. Met hun bedrijf Wastora hadden zij zakelijk veel succes. Zij waren bereid om in het voetbal in Alkmaar te investeren. Naast de broers Molenaar waren ook de eigenaren van de Grosmarkt, D.B. Bark en D. Groot, in deze periode actief in het sponsoren van de voetbalclub uit Alkmaar.
.jpg)
Na mislukte pogingen van de gebroeders Molenaar om in de Zaanstreek door middel van een fusie tussen KFC (Koog a/d Zaan) en ZFC (Zaandam) tot een grote Zaanse club te komen, werd ten slotte in 1967 uit een fusie tussen Alkmaar ’54 en FC Zaanstreek, AZ’67 geboren, dat later werd omgedoopt tot het huidige AZ. Doordat de club veel buitenlandse spelers contracteerde, leidde dat tot een grote schuldenlast die bijna tot een faillissement leidde. In 1972 zorgden de gebroeders Molenaar voor de financiële redding. In het seizoen 1971/1972 behaalde AZ’67 ook sportief succes: een 2e plaats in de 1e divisie en promotie naar de eredivisie, onder trainer Cor van der Hart.
Langzaam maar zeker kreeg AZ ’67 het imago van een club met ambities. Na een moeizame start in de eredivisie (1972-1973 15e plaats, 4e van onder), begon de club geleidelijk aan omhoog te klimmen. In 1973-1974 eindigde AZ in de middenmoot, in 1974-1975 werd AZ 5e met doelsaldo +18, in 1975-1976 eindigde AZ 5e met doelsaldo +7, hoewel het met die 5e plaats (iets) meer kreeg dan het toen verdiende. Spelers als Bobby Vosmaer, Kristen Nygaard (1973), Willem van Hanegem (1976) en Eddy Treijtel (1979) werden aangetrokken. Door het aantrekken van spelers als Ronald Spelbos (1974), John Metgod (1976), Peter Arntz (1976), Jan Peters (1977), Kurt Welzl (1978), Kees Kist (1972) en Pier Tol (1978) werd AZ zowel verdedigend, creatief als aanvallend steeds sterker. AZ ging steevast voor de ereplaatsen en eindigde altijd bij de beste vier vanaf seizoen 1976-1977, met doelsaldi tussen +41 en +46. Vanaf seizoen 1977-1978 nam AZ steeds deel aan een EuropaCup-toernooi. Ook waren sommige resultaten in oefenduels opzienbarend: zoals in augustus 1977, toen AZ onder manager Hans Kraay sr. en trainer/coach Jan Notermans het Barcelona van Rinus Michels, Johan Cruijff en Johan Neeskens met 4-0 van de vloer veegde en Ajax thuis in Amsterdam kansloos met 3-0 van AZ verloor in de finale van het Amsterdam-702-toernooi. Maar de broers Molenaar wilden nog meer.
Half 1978 werd Georg Kessler aangesteld als trainer. In het seizoen 1979-80 waren de spelers van AZ dicht in de buurt van hun eerste titel. In de laatste fase van de competitie morsten zij echter te veel punten, om de achterstand op Ajax (dat eveneens veel punten morste, eigenlijk al vanaf maart 1980, en met name vanaf april 1980) goed te maken. Ajax werd op de 34e en laatste speeldag kampioen (11 mei 1980, 50 punten, +36), AZ finishte als 2e (47 punten, +41). AZ werd wel steeds hechter. Middenvelder Jos Jonker, half 1980 gecontracteerd, bleek het laatst ontbrekende puzzelstukje. De beloning kwam in het seizoen 1980-81. AZ won in de competitie 27 keer, speelde 6 keer gelijk en verloor dat seizoen één wedstrijd: tegen Ajax werd het in Alkmaar 0-1 (april 1981). AZ werd kampioen met 101 goals vóór en 30 goals tegen (doelsaldo +71) en met 60 punten (2 punten voor een overwinning 1956/1957-1994/1995). AZ liet Ajax (+34 (88-54), 48 punten), FC Utrecht (+34 (67-33), 45 punten), Feyenoord (+26 (74-48), 45 punten) en PSV (+31 (62-31), 44 punten) ver achter zich! Tot het seizoen 2009-2010 (landskampioenschap FC Twente) was AZ de laatste club buiten de traditionele top 3 (Ajax, Feyenoord en PSV) die dat lukte. Daarnaast werd de dubbel gewonnen; ook de KNVB beker werd behaald, in het Olympisch Stadion won AZ tegen Ajax in Amsterdam met 3-1. Tevens werd dit seizoen de finale van de UEFA Cup bereikt. Daarin was Ipswich Town net te sterk (3-0 nederlaag in Engeland, 4-2 zege in Amsterdam, 4-5 einduitslag).
Ondanks de grote successen werd de ploeg in Alkmaar lauw ontvangen. AZ speelde na Ajax het mooiste voetbal in Nederland in de periode 1977 tot en met 1981/1982, desondanks was er merkwaardig genoeg nooit veel waardering voor, zoals Kees Kist later eens in een interview stelde. Trainer ‘sir’ Georg Kessler liet het elftal volgens de supporters toch te zakelijk spelen. Dat stak Klaas Molenaar. Langzaam maar zeker investeerde hij minder in de club. In 1981 vertrok Kurt Welzl al. Ook vele andere spelers wilden hun superseizoen een jaar later te gelde maken, na een al wat minder seizoen 1981-1982 (3e plaats, doelsaldo +34, 47 punten). In 1982 was er dan ook een totale leegloop. Coach Georg Kessler en Ronald Spelbos trokken naar Club Brugge, John Metgod vertrok naar Real Madrid, Kees Kist naar Paris Saint-Germain, Jan Peters naar Genua en Kristen Nygaard naar Nîmes. De vervangers hadden niet de kwaliteit om de prestaties te evenaren, hoewel er wel enkele goede spelers overbleven, zoals routinier Peter Arntz, Pier Tol, en jongere spelers als Rick Talan en Ronald Weysters. 1981-1982 zou dan ook het 6e achtereenvolgende en laatste seizoen blijken te zijn geweest, waarin AZ bij de beste vier eindigde in de eredivisie en een doelsaldo hoger dan +33 behaalde. 1982-1983 finishte AZ nog maar boven in de middenmoot, in 1983-1984 beleefde de club nog een kleine opleving, AZ werd vijfde (doelsaldo +14). Vanaf 1984-1985 ging het definitief bergafwaarts, in 1984-1985 werd AZ slechts elfde, en de jaren daarna sukkelde AZ enorm.
Toen de Molenaars definitief de club verlieten, gingen de prestaties van AZ helemaal achteruit. In 1987/1988 volgde een degradatie naar de Eerste divisie en werd dat seizoen dankzij steun van de gemeente een faillissement opnieuw ternauwernood voorkomen. Daarna kwam Dirk Scheringa om de hoek kijken. AZ staat momenteel als een huis en na het omvallen van DSB- het toenmalige bedrijf van Dirk Scheringa- is de club nog steeds ambitieus en speelt het jaarlijks vast in het linker rijtje.
